Ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą˛ ze starożytności i wczesnego średniowiecza. Wieś Kołbiel założona w 1326 r. przy przeprawie przez Świder na trakcie z Czerska do Liwu. Pierwsze wzmianki o Kołbieli pochodzą z 1407 roku, gdy prawdopodobnie został pobudowany drewniany kościół parafialny. Tak stare osadnictwo powoduje, że na terenie gminy Kołbiel mamy wiele unikatowych miejsc i zabytków.

Jednym z najstarszych zabytków w regionie jest kapliczka w Rudnie, usytuowana przy drodze krajowej nr 50. Według materiałów, jakie znalazłam w szkolnej bibliotece przy Szkole Podstawowej w Kołbieli, kapliczka przydrożna pochodzi z XVIII wieku. 

Kolejnym zabytkiem jest kościół parafialny pod wezwaniem Świętej Trójcy, ufundowany przez Mikołaja Kurzca herbu Jasieńczyk z rodu Kolibielskich z Kołbieli (Kolibieli) i Mikołaja herbu Pobóg z Sufczyna. W 1422 roku biskup poznański Andrzej Łaskarz z Gosławic podniósł ów kościół do rangi kościoła parafialnego. Obecny kościół wybudowany został według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego w 1901 r. w stylu neogotyckim. W kościele parafialnym znajduje się barokowy ołtarz główny św. Trójcy z XVII w., drewniane ołtarze boczne w stylu renesansowym: św. Józefa z XVI w. i Miłosierdzia Bożego. Parafia w Kołbieli należy do dekanatu mińskiego św. Antoniego, diecezji warszawsko-praskiej.

Kołbiel niegdyś posiadała prawa miejskie (miasto prywatne), nadane w 1532 roku przez króla Zygmunta I, potwierdzone w 1624. Podobnie jak wiele innych miejscowości z zaboru rosyjskiego Kołbiel utraciła prawa miejskie w roku 1869 na mocy ukazu carskiego. W 1806 roku Kołbiel nabywają Zamoyscy, przyczynia się to do ożywienia miasta. W 1877 roku uruchomienie Nadwiślańskiej Linii Kolejowej. W 1853 roku powstała w Kołbieli gmina żydowska, do II wojny światowej istniała drewniana synagoga.

W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 16 Eskadra Towarzysząca.

W 1941 Niemcy utworzyli w Kołbieli getto dla ludności żydowskiej. Przebywało w nim ok. 1000 Żydów z powiatu mińskiego. 27 września 1942 getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańcy wywiezieni do obozu zagłady w Treblince. W 1944 miały miejsce ciężkie walki wojsk pancernych Armii Czerwonej z Niemcami.

• Kościół parafialny pw. św. Trójcy, wybudowany w latach 1897–1901 według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego.
• Murowana, neogotycka plebania z końca XIX w.
• Kaplica grobowa Zamoyskich według projektu W. Strzałkowskiego, na cmentarzu Parafialnym.
• Zespół pałacowy Zamoyskich — Stara Wieś.
• Pałac wzniesiony ok. 1866 r. według projektu Leandra Marconiego dla hr. Józefa Zamoyskiego.
• Park krajobrazowy.
• Granitowy obelisk z II poł. XIX w. ku czci Józefa hr. Zamoyskiego (1833–78)
• Cmentarz żydowski w Kołbieli
• Kaplica w Radachówce
• Dworek szlachecki w Sufczynie
• Dworek w Dłużewie
• Pałac w Rudnie
• Dworek w Dobrzyńcu
• Kapliczka w Sufczynie
• Zabytki - pomniki znajdujące się na terenie cmentarza parafialnego

źródło: Wikipedia